Тақырыбы: 15

қараша – Ұлттық валюта күні.(15 ноября – День национальной валюты)

Мақсаты: Тәуелсізеліміздің

 ең  бірінші  айрықшабелгісі  теңгементереңірек

 таныстыраотырып,сөздердіңмағынасын, қолдануаясын  жете білуменнен

 байланыстыоқушылардыңмүмкіндігіндамыту. Туғанжеріне

,отанынасүйіспеншілігінояту.

Сабақтыңкөрекілігі:  Алғашқытеңгелердіңүлгілері, «Теңге –

мемлекеткелбеті», жаңасөздер.

Сабақтыңбарысы: Қызығушылығынояту.

Теңгемен .

Ендешетәрбиесағатымыздыңтақырыбы «Теңге – мемлекеткелбеті».

«Теңге»  деген  сөзге синоним табыңыздар:(теңге, тиын, ақша, валюта,

қаржы,капитал).

Тәрбиесағатыныңмақсатыментаныстыру.

Теңгетарихынайтыпбермейік.

Теңгетарихы

-  Мемлекетіміздің  елбасы – Н.Ә. Назарбаев.

- ҚазақстанРеспубликасныңтұңғышПрезидентіболып  қайжылысайланды?

-  1991жылы1 желтоқсанда  ҚазақстанРеспубликасчыныңтұңғыш  

   Президенті     болып  Нұрсұлтан  Әбішұлы

 Назарбаев сайланды.

-  Президент Мемлекетіміздіңішкі  жәнесыртқы  саясатының

 негізгібағыттарын  белгілепотырды. Әрбірегемендіелдіңөзіне  

тәнмемлекеттікрәміздері,  яғни  белгілеріболады. Оған Ту,

ЕлтаңбажәнеӘнұран  жататыныңСіздергебелгілі.

- МемлекетіміздіңӘұранның авторы    кімдер?

- МемлекетіміздіңТуының авторы   кім?

- МемлекеттікЕлтаңбаның  авторларыкімдер ?

(Оқушылар   жауабын  тыңдалады).

Жүргізуші:   Қазақстан  Республикасы -  егеменді

,тәуелсіздемократиялықмемлекет. Оның  өзіАтаЗаңы , мемлекеттік

 рәміздер, ұлттықвалютасыбар.Алендіоқушылар  теңгетуралы не біледі

 екен?

1 – Оқушы: Тәуелсіздік  алған  елдіңең  біріншіайрықша  

белгісі -  ұлттықвалюта.Ол – ҚазақстанПеспубликасы

 көлеміндепайдаланылатыгн  заңдытөлемқұралы.    Ақша –

асылд  қазына ,халықбайлығы.

Халқымыз  теңгені  бұрын дапайдаланған.

ЕртезамандардатеңгелердіТүркістан, Таразқалаларындағы  арнаулы

 шеберханалардажасалған.

Жүргізуші:         Теңге  өмңіргеоңайлықпен

 келгенжоқ.

Елбасымыз  өзтеңгеміздішығаруға  қаржыгерлергетапсырма  берді.

Ұлттықвалютамыздың  өздизайні, өзидеясыболуы

 керектігінқатаңтапсырылды.  Қазақстан

 аймағындаертекезеңдеқандайақшаболғанын, тарихтабұл  жөнінде  қандайдеректер

бары іздстірілді.

2 –Оқушы:Ұлттықвалютамызтеңгені  жасапшығаруға  байланыстыжұмыстар

  жүргізілді. Бірнеше  эскиздер  жасалып ,ішіндегі « мықтылары

»Елбасыныңтаңдауына  берілді. Елбасыныңбергентапсырмасына  сәйкес

  ұлттық валюта   1993 жылғы  12 қарашадағы  жарлығымен 15

қараша  күні  таңертеңгі  сағат  8:00-ден   бастап

 енгізіліп , елдің   қолына   тиіп ,  ел мәре – сәре

 болысты. Өйткені  төл  теңгеміз  тәуелсіздігіміздің

 бастыюелгісі   еді.

Биыл  теңгеміздің  айналымғашыққанына 19жыл толыпотыр. Қазақтеңгесі

 Англиядабасылдыы.

Жүргізуші: Теңгенің  16 – ғажуыққұпияқорғанысы  белгісі бар. Ұлттық

 валютамыздың   дизайның     жасаушы  авторлық

 топтың   жетекшісі  Тимур  Сүлейменов  болды. Төл

 теңгеміз  тек өз  еліміздің  экономикасын  ғанаемес,

көрші  жатқанелдің   экономикасына  да үлесін  қосты.

 Одантүскенпайдаелге  оралып  экономикамыздың  дамуына

,халықтың  тұрмысынжақсартуға  жұмсалуда.

Теңге  - біздің  дербес  ел   болғанымыздың   белгісі

.Басқаның   валютасына  тәуелді  болу -  барлық  

байлығыңдыбіреудің  билігіне беру. Ұлттық  валюта – еліміздің

 даму көзі, әлемдік  деңгейге  теңелудіңалғашқыфакторларының

  бірі. Олбарлықуақыттатәуелсіздігіміздің  қамтамасызетеді.

ҚР 1995 жылғы 30наурызда  №2155  Заңынасәйкес ҚРҰлттықбанкі 2006жылғы

үлгідегі    номиналы  200, 500, 1000, 2000, 5000, 10000

 теңгелік  банкноттары  айналысқа  шықты.

Алдыңғышыққанақша мен қазіргішыққанақшаныңарасында  айырмашылықтар

 бар.Ендітеңгетуралыәңгімелейік.

Алдыңғы  шыққан  Ұлттық  теңгеміздіңшеттері      

қазақтыңою – өрнектерменбезендірілген.  Біріншібетінде  қазақ  

халқының  әйгіліұлытұлғаларының  бейнелері  басылды.

Екіншібетінде  ою  - өрнектер, табиғаткөріністерібейнеленіп,

елтаңбамыз  салынған. Одан  кейінжаңаайналысқа  шыққан

 ақшамынадай  болыпөзгерді.(қазіргіқолданыстағы

 теңгелеркөрсетіледі.

Теңгеніңорталық  бөлігінде « Астана – Байтерек»  монументі

 бейнеленген .ҚазақстанРеспубликасы  Мемлекеттік

 әнұраныноталарының  фрагменті  ақтүспен  безендірілген.

ҚазақстанРеспубликасыныңМемлекеттік  елтаңбсы  жасылтүспен  

бейнеленген.Жоғарыоң  жақ   бөлігінде

 ҚазақстанРеспубликасыныңмемлекеттіктуыбейнеленген.Банкноттың

 төменгі  жағында  ашық  алақан  бейнеленген.

 Бұлбейбітшіліктің   белгісінбілдіреді. Негізгі   бейнесі:

Қазақстанкартасының  контуры, алдыңғы  жағында ҚРКөлік  және

коммуникация  министрлігініңүйі  және  Астанда  Есіл

 өзеніарқылыкөпірдеорнатылған  қанаттыбарыстың  суретісалынған.

Жүргізуші:         «Тиыннан  теңге  құралады» , -

 демекші ,  ақшаныүнемді  пайдалану  керек.Қазіргіақша мен

кейінгіақшаның  арасында   қандай  айырмашылықтар бар?

(Оқушылардан   сұрапжауаптарын   толықтыру)

Кім тез ұғыпалды  екен « Сиқырлысандықша»  ойынын  ойнап

 көрейік.

-Ұлттық валюта қайжылышығарылды?

-Теңгедекімдербейнеленген? Олар  кімдер?

-Ақша  қандайқызметатқарады?

-Тәуелсіз   елдіңеңбірінші  айрықша  белгісі  қандай?

-Ертезаманда   теңгелердіқайдажасаған ?

-Теңгенің  неше    құпия    қорғанысы бар?

-Қайданнесиеалуғаболады?

-Ақшанықайда  жинауға  болады?

-Ұлттық валюта дегеніміз не?

-Теңгенемен   безендіріледі?

-Қазіргі  теңгедеқандай  суреттерсалынған?

-Қазақтеңгесі  қайдабасылды ?

-Сен ақшаны  орындыжұмсайаласың ба?

Сабақты  қортындылау:

Қазіргі  кезеңдеМемлекетіміз   көтеріліпкеледі,  болашақта

 білімді,  саналы  азамат   болып  өсуімізге

 борлық  жағдай  жасалуда.  Осы   мүмкіндікті  

дұрыс  пайдаланып  еліміздің  ертеңі  жарқын  болуына

  сіздер  де ертең  еңбек   етесіңдер, соған  лайықты

 ұлан  болып   өсіңіздер! Сіздерге  қатысқандарыңызүшінрахмет.